Madde Döngüleri ve Çevre Sorunları

 Su Döngüsü:

● Su terleme, solunum, boşaltım ve buharlaşma olayları ile atmosfere yükselir. Yağışlarla da tekrar yeryüzüne iner. Yeryüzüne inen su yer altı kaynaklarına karışabileceği gibi yer üstünde de birikebilir.
Karbon-Oksijen Döngüsü:

● Fotosentez ve solunum olaylarına dayanır. Fotosentezde oluşturulan karbonlu besin ve oksijen, solunumda kullanılır ve karbondioksit ile birlikte su oluşturulur. Karbon döngüsüne yardımcı olan diğer bir olay da
yanma olayıdır. Gereğinden fazla fosil yakıt kullanımı daha fazla karbondioksite neden olup, atmosferdeki karbon oksijen döngüsünün bozulmasına neden olur. Bu yüzden kısa vadede ağaçlandırma çalışmalarına ağırlık verilebilir. Ayrıştırıcıların ölü ve atıkları ayrıştırmasıyla oluşan karbon da karbondioksit gazı şeklinde
atmosfere verilir. Solunum olayıyla enerji üretmede kullanılan oksijen canlılar için çok önemlidir. Oksijen atmosferde %21 oranında bulunurken %0,03 oranında karbondioksit bulunur.
Azot Döngüsü:

● Canlıların büyüme ve gelişmesi için protein gerekir. Proteinlerin yapısındaki en önemli element ise azot (N) elementidir. Atmosferin %78’i azot gazından oluşur. Bu azot şimşek, yıldırım vb. olaylar ile toprağa geçer ve azot tutucu bakteriler bu azotu azotlu bileşiklere çevirir. Havanın serbest azotunu fasulye, nohut, bezelye
gibi baklagillerin köklerinde yaşayan bakteriler bitkinin yapısına katar. Bitkilere geçen azot besin zinciri yolu ile canlıdan canlıya aktarılır. Canlı ölüleri ve atıkları ile tekrar toprağa dönen azotu, topraktaki ayrıştırıcı bakteriler serbest hale geçirirler. Buradaki azotun bir kısmını bitkiler tekrar kullanırken, büyük bir kısmı atmosfere geri döner.
Ozon Tabakası:
● Yeryüzünden yaklaşık 50 km yukarıda üç oksijen atomundan oluşan görünmez bir tabakadır. Görevi yeryüzüne zararlı ışınların geçmesini engellemektir. Dünya üzerinde kullanılan soğutucu ve klima, köpük ürünleri ve yalıtım maddeleri, tarım ilaçlarının üretimi sırasında kullanılan gaz veya kimyasallar nedeni ile ozon
tabakası seyrelebilir. Ozon tabakasının seyrelmesi sonucu zararlı ışınlar yeryüzüne ulaşır ve cilt kanseri, göz problemleri ve bağışıklık sisteminde zayıflama tarımsal üretimde azalma, besin ağında bozulma vb. hastalık ve olumsuz durumlar ortaya çıkabilir.
Küresel Isınma:
● Fosil yakıtların yanması sonucu oluşan zehirli gazlar dünya üzerini bir sera gibi örter. Güneş’ten gelen ışınlar tekrar uzaya yansıyamaz ve dünya gereğinden fazla ısınmış olur. Buna sera etkisi denir. Sera etkisi küresel ısınmanın da nedenidir. Dünya ülkeleri, küresel iklim değişikliğini önlemek için Küresel Isınma BM
İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi ve KYTO Protokolü imzalanmıştır.
Ekolojik Ayak İzi:
● Belirli bir nüfusun doğaya yükünü hesaplamak için oluşturulmuş bir yöntemdir. Dünyada üretim yapılabilen alanların, dünyada yaşayan nüfusa oranlanmasıyla bir kişinin ortalama ekolojik ayak izine ulaşılır.